TRÀ LÀ GÌ? TÌM HIỂU CÁC LOẠI TRÀ

VIỆT THIÊN

22/08/2023

Trà là thức uống phổ biến và được nhiều người yêu thích. Bạn đã bao giờ tự hỏi Trà là gì chưa? Nếu Châu Âu tự hào về rượu như đỉnh cao của nghệ thuật ẩm thực Phương Tây, thì Phương Đông có trà, là đồ uống thuần khiết nhưng phong phú về hương vị, tinh tế và đòi hỏi người thưởng thức phải có sự nhạy bén của các giác quan. Hôm nay, hãy cùng Việt Thiên tìm hiểu tường tận về cây trà nhé!

Trà là gì?

ĐIỂM DANH 7 LOẠI TRÀ NỔI TIẾNG NHẤT THẾ GIỚI

Trà đã xuất hiện từ rất lâu trong lịch sử và gắn bó với sự phát triển của xã hội loài người hàng nghìn năm nay. Chúng ta vẫn biết đến trà là một nguyên liệu để tạo nên thức uống quen thuộc được rất nhiều người yêu thích. Trà không chỉ là một loại thức uống để giải khát mà còn mang đến rất nhiều tác dụng đối với sức khỏe con người.

Trà là thức uống phổ biến thứ 2 trên thế giới, chỉ sau nước. Tất cả các loại trà trên thế giới đều được làm từ một loại cây, gọi là cây trà (Camellia Sinensis), mọc trên các cao nguyên vùng nhiệt đới.

Mặc dù là loài thân gỗ nhưng khi canh tác người ta thường trồng trà thành luống và liên tục đốn cắt để cây chỉ thấp ngang bụng, dễ thu hoạch búp và cho năng suất cao.

Trà vằng, trà vối, trà atiso, trà cung đình Huế, trà hoa,… thuộc nhóm trà thảo mộc vì có nguồn gốc không phải thuộc nhóm cây trà.

Trong trà có gì?

Các sợi trà khô được hãm trong ấm với nước nóng cho các hợp chất tan vào nước (nước trà) và thưởng thức.

3 thành phần chính trong nước trà gồm có:

Tinh dầu: tạo ra mùi vị và hương thơm của trà.

Tanin/Polyphenols: tạo ra vị chát trong miệng, đây cũng là thành phần chính mang nhiều tác dụng của trà xanh

Caffeine: giống như trong cà phê, ca cao, caffeine cung cấp năng lượng, giúp tỉnh táo, và gây nghiện.

Làm trà như thế nào?

Trà được làm từ các búp non của cây trà, trải qua 5 bước chế biến để tạo ra thành phẩm là trà khô.

Hái : thu hoạch búp trà, thường gồm 1 lá non đang còn cuộn và 2 lá liền kề (1 tôm 2 lá).

Làm héo: làm búp trà mềm đi. Có nhiều cách làm tuỳ vào loại trà thành phẩm muốn làm: phơi héo dưới nắng, xào trên chảo, luộc.

Vò: Làm dập búp trà, phá vỡ các tế bào để giải phóng các hợp chất trong lá trà, bằng cách vê trên tay, cán, vò hay ép. Quá trình này tạo cho trà thành phẩm có nhiều hình thù khác nhau (dẹt, sợi móc câu, tròn viên…)

Oxy hoá: Đây là quá trình tự nhiên khi búp trà được hái, các enzym sẽ tác động với oxy, nó diễn ra trong quá trình làm héo, vò và ủ ngắn. Quá trình oxy hoá sẽ ngưng khi phá huỷ enzyme bằng nhiệt (xào, luộc) và làm khô (sấy). Việc kiểm soát độ oxy hoá sẽ tạo ra các loại trà khác nhau, quá trình này tạo ra các hương vị phong phú của trà thành phẩm.

Sấy: Triệt tiêu nước, ngưng hoàn toàn quá trình oxy hoá và định hình sợi trà thành phẩm.

Trong công nghiệp người ta còn sử dụng phương pháp CTC, chủ yếu để chế biến trà đen túi lọc.

Các loại trà phổ biến

Tuỳ vào cấp độ oxy hoá khác nhau mà trà được phân thành 3 nhóm chính:

Trà xanh: không oxy hoá

Trà Ô Long: oxy hoá một phần

Trà đen: oxi hoá hoàn toàn

Ngoài ra cũng có một số loại trà được xếp riêng vì được chế biến theo một số cách đặc biệt như: Trà trắng (chỉ phơi khô dưới ánh nắng), Trà Phổ Nhĩ (lưu ủ cho trà lên men trong nhiều năm).

Sự khác nhau về giống trà, nơi trồng, mùa hái, phương pháp thực hiện 5 bước chế biến sẽ tạo ra hàng nghìn loại trà cụ thể khác nhau với các mùi vị cực kỳ phong phú.

7 loại Trà ngon nhất Việt Nam

Trong phần này, chúng tôi trân trọng giới thiệu đến bạn 7 danh trà bậc nhất Việt Nam. Những loại trà này đều được sản xuất 100% từ nguyên liệu trong nước.

Các sản phẩm này đều được những người sành trà trong và ngoài nước đánh giá cao. Chúng không chỉ là trà, mà còn là đặc sản của người Việt, là niềm tự hào dân tộc.

Trà nõn tôm

Trà nõn tôm là trà Thái Nguyên ngon của vùng Tân Cương Thái Nguyên. Nguyên nhân khiến trà Nõn Tôm trở thành trà ngon nhất Việt Nam bởi vì nó chỉ sử dụng một tôm duy nhất trên mỗi búp trà.

Quá trình thu hoạch trà cũng có những quy chuẩn nhất định. Lá chè cần được thu hoạch trong khoảng thời gian từ sáng sớm cho đến giữa trưa. Nếu hái lá chè sau giờ trưa, trà sẽ bị chát nhiều và hương vị không ngon.

Phương pháp sản xuất thủ công theo quy trình truyền thống sẽ cho ra sản phẩm trà ngon nhất. Quan trọng nhất là giai đoạn sao trà.

Người làm trà phải dùng tay để đảo trà liên tục để khối trà nóng đều, tránh cho trà bị cháy.

Trà Nõn Tôm ngon phải có những đặc điểm sau:

Sợi trà: nhỏ và xoăn, không bị gãy, không úa đỏ, không bị cháy xém.

Nước trà: màu xanh lá cây đặc trưng.

Hương trà: hương thơm cốm non lan tỏa mạnh.

Vị trà: tiền chát đượm, hậu ngọt.

Nguyên liệu quý giá và quá trình sản xuất đầy tâm huyết là hai giá trị lớn nhất của Trà Nõn Tôm. Khi thưởng trà nõn tôm, bạn không chỉ nếm được cái tinh túy của thiên nhiên, mà còn thấm được tình yêu trà của những người nghệ nhân giàu kinh nghiệm.

Trà sen Tây Hồ

Trà sen Tây Hồ được tôn vinh là thiên cổ đệ nhất trà. Tên gọi này nhằm tôn vinh nghệ thuật ướp trà hoa cổ xưa cũng như những giá trị văn hóa được truyền lại cho đời sau.

Người Việt xưa và nay lấy những bông sen thơm ngát để ướp hương cho cốt trà xanh cao cấp. Hoa phải được hái vào lúc sáng sớm để có mùi thơm mạnh nhất. Trà sau khi hái sẽ trải qua một quy trình xử lý kỹ càng để loại bỏ vị chát của trà.

Mỗi ký trà sen Phủ Tây Hồ được chắt lọc từ hương thơm của hơn 1000 bông sen. Sau khi pha, nước trà thơm ngát hương hoa sen tươi và có màu vàng; vị chát vừa trên đầu lưỡi, và theo sau đó là hậu ngọt nhẹ nhàng, dễ chịu. Uống chén trà đến khi nước trong rồi, mà hương thơm ngát vẫn còn lưu luyến.

Trà Shan Tuyết Tây Bắc

Trà Shan Tuyết Tây Bắc được chế biến từ những búp trà non của những cây trà cổ thụ trên các đỉnh núi ở Tây Bắc. Những búp trà chắc khoẻ và xanh tươi mơn mởn hấp thụ dưỡng chất của đất và mây trời, mang đến sản phẩm có chất lượng và hương vị vượt trội.

Sợi trà Shan Tuyết ngon phải còn nguyên lớp lông tơ trắng mượt bao phủ, mềm mịn, màu sắc tươi sáng, và xoăn tròn đều tăm tắp. Sau khi pha nước màu vàng óng, đậm hương núi rừng, vị tinh tế và hậu ngọt.

Trà Shan Tuyết chính gốc thường có giá cao, vì sự quý hiếm của nguyên liệu. Nó cũng chứa đựng công sức, sự khéo léo, và tâm huyết của người làm trà.

Hương vị tinh tế và khó quên của nó có thể chinh phục những khách hàng khó tính nhất.
Trà Cổ Thụ Tà Xùa
Tà Xùa là nơi nổi tiếng có những đồi chè cổ thụ bạt ngàn. Thiên nhiên diệu kỳ đã nuôi dưỡng nên những cây chè cao lớn và mạnh mẽ với tuổi đời hàng trăm năm.

Lá chè cổ thụ mang đến một hương vị khác biệt. Sợi trà sau khi chế biến to xốp và có hương vị lạ, khó lẫn với các loại trà khác. Nó phảng phất hương hoa cỏ dại của núi đồi, lại thoang thoảng mùi khói bếp.

Trà sau khi pha sẽ khiến bạn bất ngờ bởi màu nước sóng sánh bám vào thành chén. Khi uống trà trượt vào cổ họng một cách mượt mà, để lại một vị đậm mà không gắt, hậu vị ngọt và kéo dài.
Hồng Trà Hà Giang
Điều thực sự nổi bật với quá trình chế biến Hồng trà Hà Giang không phải là khuôn khổ lý thuyết, mà là sự siêng năng và đam mê đến từng chi tiết.

Cho đến ngày nay, một phần lớn quá trình chế biến được thực hiện thủ công với sự khéo léo của các nghệ nhân thật sự.

Trà phải được thu hoạch theo tiêu chuẩn 1 tôm 2 lá từ những cây chè cổ thụ Hà Giang.

Một năm chỉ hái chè vào hai thời điểm, từ tháng 3 đến giữa tháng 5 và từ tháng 9 đến tháng 11 hàng năm, vì ở những khoảng thời gian này, búp chè non nhất và giàu dưỡng chất nhất.

Hồng trà ngon phải có những đặc điểm sau:
Sợi trà: xoăn đẹp, nâu bóng, có lông tơ trắng.
Nước trà: màu hồng ngọc trong sáng,
Hương trà: thơm ngát hương quả chín mọng, hương hoa, hương mật
Vị trà: ngọt thanh, chát dịu, hậu bền

Quá trình chế biến Hồng Trà Hà Giang không chỉ cần có thiết bị phù hợp. Nó yêu cầu người làm trà phải có kỹ năng tốt, kinh nghiệm phong phú, có giác quan nhạy bén, và quan trọng nhất là tình yêu to lớn đối với trà.
Trà olong
Trà olong nổi tiếng toàn thế giới bởi nguyên liệu chất lượng và công thức chế biến bí truyền.

Một chút sự thay đổi trong cách vò chè, sao chè; hay một chút thay đổi về thời gian và nhiệt độ, cũng đủ để tạo ra một hương vị khác.

Để làm ra trà olong, người ta sử dụng phương pháp lên men bán phần. Quy trình chế biến trải qua 16 giai đoạn, nhiều hơn bất kỳ loại trà nào khác trong danh sách này.

Trong đó, giai đoạn sao chè, vò chè quả cầu, và sàng tơi phải lặp đi lặp lại cho đến khi chè đạt đến trạng thái chuẩn về hình dạng.

Do đó, trà olong ngon phải hội tụ được những đặc điểm sau đây:
Viên trà: tròn, to, chắc chắn, nặng, và màu xanh lục.
Nước trà: màu nước vàng tươi, trong sáng.
Hương trà: thơm ngọt mùi hoa, phảng phất chút hương quế.
Vị trà: chát dịu, hơi béo ngậy, hậu ngọt và kéo dài.

Quá trình oxy hóa đã làm giảm đi vị chát thường thấy ở trà xanh. Chính vị ngon ngọt kéo dài trong khoang miệng tạo nên sự thích thú cho người thưởng thức.

Nếu bạn muốn tìm kiếm một vị trà olong khác biệt, chắc chắn phải thử trà olong Việt Thiên.. Loại trà này được tăng cường hương vị và dược tính nhờ các loại thảo mộc với công thức riêng của Việt Thiên.
Trà sâm dứa Bảo Lộc
Trà sâm dứa từ khi xuất hiện đã ngay lập tức chinh phục hàng ngàn người yêu trà bởi hương vị độc đáo và dễ gây nghiện.

Giá trị của nó thể hiện ở công thức sáng tạo bằng cách kết hợp cốt trà xanh chất lượng cao với các loại thảo mộc tốt cho sức khỏe.

Người Bảo Lộc dùng lá trà tiên, lá dứa thơm và các loại thảo mộc khác ướp với trà xanh để làm dịu đi vị chát vốn có của trà.

Trà sau khi ướp sẽ có vị ngọt dịu, pha lẫn chút thanh khiết của thảo mộc núi rừng. Khi chọn trà Sâm Dứa ngon, bạn cần lưu ý đến các đặc điểm sau:
Sợi trà: xoăn đều và đẹp, màu sắc tươi sáng, sạch sẽ và còn giữ lớp tơ trắng trên bề mặt.
Nước trà: màu vàng đậm, trong sáng.
Hương trà: mùi lá dứa xen lẫn mùi cốm.
Vị trà: chát dịu, ngọt thanh, hậu bền.

Trà Việt Thiên tin rằng trà sâm dứa sẽ không bao giờ đánh mất đi vị thế vững chắc của nó. Bởi nếu bạn có cơ hội nếm thử nó một lần trong đời, cái vị ngon ấn tượng đó sẽ tác động ngay lập tức đến mọi giác quan của bạn, khiến bạn nhớ mãi không quên.
7 loại trà ngon nhất thế giới
Sau đây, Trà Việt Thiên sẽ giới thiệu 7 danh trà ngon nhất thế giới. Quan trọng nhất là mỗi loại đều có hương vị tuyệt hảo riêng biệt mà không bất kỳ loại trà nào khác có được.
Trà Earl Grey (Trà Bá Tước)
Trà Earl Grey từ lâu đã trở thành một biểu tượng của Anh Quốc. Người Anh tự hào giới thiệu nó trong các sự kiện hoàng gia và sử dụng nó làm quà tặng cho các nguyên thủ quốc gia.

Trà Earl Grey cổ điển có hương cam bergamot, vị giống như mạch nha hoặc mật ong. Một tách trà Earl Grey đậm và có hương vị là một thức uống ngon để bạn nhâm nhi mỗi ngày cùng bánh ngọt.

Trà Earl Grey ngon phải được làm từ trà đen chất lượng tốt và ướp vỏ cam bergamot theo quy trình thủ công. Cần nhiều ký vỏ cam để ướp hương nhiều lần cho trà. Hương cam càng đậm thì trà càng ngon.

Khi thưởng thức trà, bạn sẽ cảm nhận sự thay đổi của nhiều tầng hương vị. Nó sẽ bắt đầu bằng một chút se chát của trà đen, và nhanh chóng được thay thế bằng vị ngọt ngào sảng khoái của cam bergamot.
Trà Darjeeling
Trà Darjeeling là loại trà duy nhất trên thế giới được bảo hộ với nhãn hiệu Chỉ dẫn Địa lý. Loại trà này được sản xuất ở độ cao cao nhất trên thế giới, nơi tạo ra một môi trường lý tưởng cho cây trà.

Hương vị độc đáo của Darjeeling đến từ sự pha trộn gen trà của Trung Quốc với giống chè của Ấn Độ kết hợp với sự phức tạp của quá trình thu hoạch và chế biến.

Nó nhẹ hơn và ít chát hơn hầu hết các loại trà đen, nhưng hương vị phức tạp hơn hầu hết các loại trà xanh.

Sợi trà Darjeeling ngon có màu nâu tối, sợi xoăn dài, không dập nát. Nước trà có màu vàng nhạt, mùi thơm nhẹ và hương vị có thể dễ dàng hòa quyện với sữa hoặc đường.

Sau khi pha, trà có hương vị ngọt như xạ hương. Một số loại có thể có hương vị thực vật, rêu, trái cây và cam quýt tinh tế.
Trà Đại Hồng Bào
Trà Đại Hồng Bào là một loại trà huyền thoại vì nó từng được bán với giá cao hơn vàng. Nó là một loại trà olong rang đậm với hương vị phong phú và phức tạp.

Để sản xuất trà Đại Hồng Bào cần trải qua sáu đến tám vòng rang. Trà ngon phải thể hiện được tất cả sự phức tạp thơm phức ẩn sau đặc tính béo ngậy và hương vị caramel.

Với mỗi lần pha, trà lại bộc lộ những sắc thái mới trong hương vị. Nó đi từ vị ngọt ấm như quế đến ngọt dịu như cam thảo, tiếp tục với hương hoa nhẹ nhàng và kết thúc bằng vị của quả chín.
Vũ Di Nham Trà
Trà Vũ Di Nham là danh trà nổi tiếng được sản xuất từ cây trà sinh trưởng ở nơi mỏm núi đá nham thạch. Vũ Di Nham Trà có hương thơm thanh mát của trà xanh, và vị ngọt của hồng trà.

Được chế biến vô cùng công phu, thành phẩm không bao giờ chứa bụi trà. Sợi trà phải xoắn tròn đều ngay ngắn, màu sắc bóng sáng, cạnh lá có màu son hoặc điểm đỏ. Nước trà có hương thơm nồng, khi uống có vị ngọt quyến rũ.
Trà Đông Phương Mỹ Nhân
Cây chè để sản xuất Trà Đông Phương Mỹ Nhân được trồng không dùng thuốc trừ sâu, nhằm mục đích khuyến khích rầy xanh ăn lá, thân và chồi của chúng. Những con côn trùng này hút dịch tiết của cây, dẫn đến sản sinh monoterpene diol và hotrienol, cùng nhau tạo cho trà có hương vị độc đáo.

Sau khi thu hoạch, loại trà này được trải qua một mức độ oxy hóa cao và một chu trình làm khô cẩn thận để nhấn mạnh các hợp chất hương vị tuyệt vời này.

Trà Đông Phương Mỹ Nhân rất nổi tiếng với hương thơm rực rỡ của mật ong, lê, cam quýt, xạ hương và cánh hoa hồng.

Tuy nồng nàn hương xạ hương nhưng lại mang đến dư vị ngọt ngào tuyệt vời và kết thúc đọng lại đầy lưu luyến nơi cổ họng.
Trà Thiết Quan Âm
Sự quý giá của trà Thiết Quan Âm nằm ở nguyên liệu và quá trình chế biến đầy tính công phu với nhiều giai đoạn và nhiều tiêu chuẩn.

Cây chè Thiết Quan Âm ít búp, nhưng lá dày, phẳng, có mùi thơm nức mũi và lan tỏa xa. Bên cạnh đó, quá trình sản xuất thủ công luôn đòi hỏi sự khéo léo và kiên nhẫn.

Khi bạn làm vò trà cần vò nhẹ tay và lặp đi lặp lại nhiều lần để trà đạt được độ xoăn đẹp như ý.

Các tiêu chuẩn về nhiệt độ và thời gian khác nhau được áp dụng cho mỗi giai đoạn khác nhau để đảm bảo trà thành phẩm phải có độ oxy hóa thấp khoảng 10 – 15%.

Các dấu hiệu sau sẽ cho thấy bạn đang chọn trà Thiết Quan Âm ngon:

Sợi trà: kết xoăn, tròn và đầy đặn, nặng chắc đều nhau, màu xanh lục, không có cọng.
Nước trà: màu vàng ánh kim, trong sáng.
Hương trà: thơm dịu mùi hoa lan.
Vị trà: chát dịu, hậu ngọt.

Khi thưởng trà, bạn cần uống chậm, dành thời gian để vị trà thấm vào từng vị trí trong vòm miệng của bạn rồi mới nuốt từ từ. Hương thơm của nó có tác dụng giúp cho tâm trạng sảng khoái và trí tuệ tinh thông.
Trà Phổ Nhĩ
Trà Phổ Nhĩ được chế biến theo cách đặc biệt để khuyến khích quá trình lên men vi sinh vật sau khi lá được sấy khô. Khi làm trà, lá tươi được vò bằng tay trong những chiếc chảo khổng lồ.

Thời gian đủ lâu để ngăn chặn quá trình oxy hóa của trà, nhưng không quá lâu để loại bỏ hết độ ẩm và tiêu diệt vi khuẩn tự nhiên.

Nếu làm trà đúng quy trình, thì thành phẩm càng để lâu sẽ càng ngon. Các vi sinh vật có lợi vẫn sống, và qua nhiều năm và nhiều thập kỷ, chúng sẽ giúp biến đổi hoàn toàn trà từ một màu xanh tươi và đắng thành một hương vị đậm đà hơn.

Nếu bạn uống Trà Phổ Nhĩ khi nó còn tươi, sẽ cảm nhận được mùi thơm của cỏ và vị đắng nhẹ nhàng, khá giống với trà xanh.

Trà Phổ Nhĩ sẽ già đi theo năm tháng, và có sự biến đổi trong hương vị, do trà vẫn có sự chuyển hoá bên trong nhờ các vi sinh vật. Sự thú vị khi thưởng trà Phổ Nhĩ ngon là ở việc bạn cảm nhận sự phát triển hương vị của nó.

Tuy nhiên, ngay cả các chuyên gia trà Phổ Nhĩ cũng có thể bị lừa bởi hàng giả tràn lan. Khi lựa chọn bạn hãy cân nhắc những đặc điểm sau:

Bánh trà: viên nhỏ tròn trịa, chắc chắn, màu nâu sáng.
Nước trà: màu nâu sậm hoặc đỏ nâu đẹp mắt, nước trong và sáng.
Hương trà: mùi trái cây chín mọng phảng phất mùi gỗ thông.
Vị trà: chát dịu, và một chút cay nồng ở trà Phổ Nhĩ lâu năm.

Người mới dùng trà Phổ Nhĩ có thể cảm thấy không quen vị. Nhưng uống càng nhiều càng thấy lôi cuốn. Chắc chắn rằng, thức trà này sẽ làm bạn mê mẩn, giống như cách mà nó đã chinh phục thế giới trong nhiều thế kỷ.

Trên đây là những loại trà phổ biến nhất tại Việt Nam và trên thế giới mà Việt Thiên muốn giới thiệu cho bạn. Mỗi loại trà sẽ mang đến một hương vị riêng và đều có lợi ích tốt cho sức khỏe. Nếu chưa tìm được loại trà phù hợp, hãy tham khảo các sản phẩm của Trà Việt Thiên nhé!